«Στο Κοτέτσι», το ανέκδοτο παραμύθι της Πηνελόπης Δέλτα

Με την Πηνελόπη Δέλτα συνδέουν το όνομά τους οι Εκδόσεις Τετράγωνο με τη βοήθεια της Μήτσης Σκ. Πικραμένου στην επιμέλεια και της Γεωργίας Στύλου στην εικονογράφηση του ανέκδοτου, μέχρι σήμερα, παραμυθιού «Στο Κοτέτσι»:

Ο νεαρός πετεινός Κικιρής, ο φιγουρατζής κόκορας κυρ-Βαρδαλαμπούμπας, ο φασαριόζος σκύλος Μουντζούρης είναι οι ήρωές μας. Τα ανθρώπινα πρόσωπα, απαραίτητα στην πλοκή του μύθου, είναι «η κοντοφάρδουλη με το φακιόλι» κι ο Παναγιώτης ο περιβολάρης. Η ιστορία διαδραματίζεται  στο κοτέτσι και στο γύρω χώρο: στο περιβόλι, μέσα κι έξω, και πάνω στα κλαδιά των δέντρων. Ο απολαυστικός Κικιρής θυμίζει αγοράκι της σημερινής εποχής. Είναι ευγενικός και φροντίζει όσους έχουν ανάγκη, ενώ αποδεικνύεται τολμηρός, έτοιμος για καβγά και ατρόμητος. Συγχρόνως είναι λιχούδης και πάνω απ’ όλα περίεργος για κάθε τι καινούργιο. Ένας νέος, εξαιρετικά ενδιαφέρων κόσμος ανοίγεται μπροστά στα μάτια του ήρωα μας στις περιπλανήσεις του, αλλά μπροστά και στα δικά μας μάτια.

Ένα παραμύθι γραμμένο από την Πηνελόπη Δέλτα τον Ιανουάριο του 1922, όταν πλέον ήταν καθιερωμένη συγγραφέας και είχε άποψη για παιδαγωγικά θέματα. Είναι ίσως το μόνο γραπτό της που δημοσιεύθηκε για μία και μοναδική φορά στο παιδικό περιοδικό Παιδική Χαρά το 1922. Ήταν αφιερωμένο στη δεκάχρονη τότε Ειρήνη Μπενάκη (αργότερα Ειρήνη Καλλιγά), κόρη του Αντώνη και ανιψιά της Πηνελόπης Δέλτα. Η Πηνελόπη Δέλτα αγαπούσε πολύ την Ειρηνούλα, όπως την αποκαλούσε, και έγραψε για χάρη της το παραμύθι, θέλοντας να της διδάξει κάποια πολύ σημαντικά πράγματα με τον τρόπο των παραμυθιών, και όχι το συνηθισμένο.

Η Μίτση Σκ. Πικραμένου είναι επαγγελματίας ερευνήτρια – ιστορικός. Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, εργάστηκε στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, κι έχει πάρα πολλά δημοσιεύματα σχετικά με ερευνητικά θέματα. Με την Πηνελόπη Δέλτα, ασχολήθηκε συμπτωματικά από τον Ιούνιο του 2009. Ξεκινώντας με το ερώτημα πώς η συγγραφέας ασχολήθηκε με το ιστορικό μυθιστόρημα, προχώρησε σε μια πολύ εκτεταμένη έρευνα κι’ έτσι προέκυψαν άγνωστα δημοσιεύματα της Πηνελόπης Δέλτα στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο, άλλα που ήταν γνωστά και κανένας δεν τα είχε μελετήσει, αλλά και αρκετά νέα στοιχεία για τη δραστηριότητά της. Η εικόνα της διαφοροποιείται σημαντικά: η Πηνελόπη Δέλτα δεν είναι «μεγάλη» μόνο στη συνείδησή μας, είναι αντικειμενικά «Μεγάλη Ελληνίδα», πρωτοπόρα για την εποχή της και με απίστευτη δραστηριότητα.